SỬ DỤNG BẢ DIỆT CHUỘT BÊN TRONG NHÀ MÁY THỰC PHẨM, NƯỚC UỐNG

August 1, 1999 FDA USA

Trong số nhiều chủ đề liên quan đến kiểm soát chuột, ít chủ đề gây ra nhiều sự nhầm lẫn và tranh luận như chủ đề về việc sử dụng thuốc diệt chuột trong các nhà máy thực phẩm, nước uống. Rất nhiều các công ty kiểm soát côn trùng, động vật gây hại, cũng như các chuyên gia quản lý đảm bảo  an toàn chất lượng, các nhà đánh giá vệ sinh an toàn thực phẩm, thanh tra y tế và những người khác nói rằng "không được phép sử dụng bả diệt chuột" hoặc "không bao giờ được sử dụng bả diệt chuột" trong các nhà máy thực phẩm, nước uống hoặc trong các cơ sở phục vụ ăn uống. Nhưng những tuyên bố này có chính xác? Chúng ta hãy xem xét vấn đề này và cố gắng làm rõ sự nhầm lẫn.

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm định nghĩa nhà máy thực phẩm, nước uống là "các tòa nhà, nhà xưởng hoặc một phần công năng của chúng, được sử dụng hoặc liên quan đến việc sản xuất, chế biến, đóng gói, dán nhãn hoặc chứa thực phẩm, nước uống cho con người." Ví dụ: nhà chế biến ngũ cốc, nhà máy sản xuất thịt và gia cầm, nhà máy chế biến nước trái cây, nhà máy sản xuất bánh mì, nhà máy chế biến ngũ cốc, trung tâm phân phối thực phẩm, kho thực phẩm và nhà máy bia... Nhìn chung, các nhà máy liên quan đến thịt và các sản phẩm gia cầm sẽ do Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) kiểm tra đánh giá, còn hầu hết các nhà máy, cty sản xuất thực phẩm khác đều tuân theo các quy định và kiểm tra của FDA.

Câu hỏi: Luật liên bang có cho phép dùng bả diệt chuột bên trong các nhà máy được FDA kiểm tra không?

Câu trả lời:  Được phép sử dụng.

Câu hỏi: Luật liên bang có cho phép dùng bả diệt chuột bên trong các nhà máy do USDA kiểm tra không?

Câu trả lời: Được phép sử dụng.

Trên thực tế, bả diệt chuột được phép sử dụng theo quy định của liên bang trong tất cả các loại nhà máy thực phẩm, nước uống và các cơ sở xử lý thực phẩm thông thường khác (nhà hàng, quán ăn, supermar-kets, v.v.).

Trong khi chúng ta đang thực hiện, các quy định của liên bang cũng cho phép sử dụng bả diệt chuột bên trong các nhà máy thực phẩm và cơ sở xử lý thực phẩm ở trên. Vậy tại sao lại có nhiều sự nhầm lẫn liên quan đến vấn đề này? Có một số yếu tố liên quan.

CÁC TỔ CHỨC ĐỘC LẬP. Nhiều nhà máy thực phẩm sử dụng dịch vụ của các đơn vị đánh độc lập khác nhau để được cấp chứng nhận GMP và an toàn thực phẩm có giá trị và cần thiết cho các cơ sở xử lý thực phẩm thuộc mọi loại hình. Viện Làm bánh Hoa Kỳ (AIB) có lẽ được biết đến rộng rãi nhất, nhưng cũng có những cơ sở khác (ví dụ: Viện Vệ sinh Hoa Kỳ [ASI]). Các tổ chức thanh tra này thường đưa ra các hướng dẫn hoặc tiêu chuẩn cụ thể của riêng họ về việc sử dụng (hoặc không) bả diệt chuột và các sản phẩm thuốc trừ sâu khác bên trong và xung quanh nhà máy thực phẩm mà họ thanh tra. Nhưng điều quan trọng cần lưu ý là đây là hướng dẫn, không phải quy định.

CHÍNH SÁCH NHÀ MÁY THỰC PHẨM CÁ NHÂN. Một số nhà máy thực phẩm có thể thiết lập chính sách giảm thiểu rủi ro hóa chất của riêng họ về việc sử dụng thuốc diệt côn trùng tối thiểu, bao gồm cả việc không cho phép sử dụng bả diệt chuột bên trong cơ sở của họ. Hoặc, nhà máy thực phẩm hoàn toàn có thể áp dụng các tiêu chuẩn và hướng dẫn của các tổ chức đánh giá như chính sách của công ty họ. Do đó, hướng dẫn sử dụng và chính sách nội bộ của họ sẽ nêu rõ "không được phép sử dụng bả diệt côn trùng bên trong bất kỳ Nhà máy làm bánh XYZ nào." Khi thông báo này được chuyển đến các đơn vị làm dịch vụ PCO đã ký hợp đồng, nhân viên QA, nhân viên vệ sinh v.v, người ta thường cho rằng không được phép sử dụng bả do các quy định của liên bang.

CÁC RỦI RO VÀ NHỮNG CÂN NHẮC. Bất kể các quy định hiện hành hay các chính sách cụ thể của công ty, phương thức hoạt động chung ngày nay trong ngành công nghiệp thực phẩm là hầu hết các nhà máy thực phẩm áp dụng: (1.) Sử dụng và hạn chế bả diệt chuột cho các khu vực bên ngoài, (2.) sử dụng bẫy sập, bẫy keo… cho các khu vực bên trong. Tuy nhiên, bả vẫn được phép sử dụng trong phần lớn các khu vực của cả nhà máy thực phẩm FDA và USDA nếu: (A) các điều kiện đảm bảo cho việc sử dụng đó; (B) chúng được sử dụng theo cách để không gây ra mối đe dọa; và, (C) trong trường hợp các cơ sở của USDA, chúng được sử dụng với sự cho phép của thanh tra phụ trách và theo các hướng dẫn cụ thể của USDA cho việc sử dụng đó.

Tuy nhiên, có một số nhược điểm và thậm chí là rủi ro liên quan đến việc sử dụng thuốc diệt chuột bên trong nhà máy thực phẩm và những điều này cần được lưu ý. Đầu tiên, chuột bị nhiễm độc bởi bả có thể không chết trong ba đến tám ngày. Trong khi đó, chúng có thể xâm nhập vào các khu vực nhạy cảm, làm ô nhiễm thực phẩm hoặc bề mặt chế biến thực phẩm. Tệ hơn nữa, chuột bị bệnh có thể xâm nhập vào các khu vực chế biến sản phẩm hoặc sản phẩm được lưu trữ. Thứ hai, chuột bị nhiễm độc có thể chết ở những khu vực không thể tiếp cận. Sau đó thối rữa, bốc mùi sẽ thu hút các loài gây hại thứ cấp như ruồi và các loại côn trùng khác phân hủy xác.

Các mối quan tâm và rủi ro khác thường được nhân viên nhà máy thực phẩm và các nhà đánh giá lo ngại, nhưng trong nhiều trường hợp, những mối lo ngại này không còn mang ý nghĩa như trước đây nữa hoặc ngày nay không còn chính đáng nữa. Ví dụ:

1. Chuột có thể tha mồi và làm ô nhiễm sản phẩm (với công nghệ mới hơn, vấn đề đã được giải quyết).    

2. Bị hư hại do xe nâng hoặc các hoạt động khác của nhà máy có thể làm phân tán mồi và do đó có khả năng gây ô nhiễm (Bả đặt cố định bên trong hộp và gắn cảnh báo).

3. Bả mồi có thể thu hút và tạo môi trường sinh sản cho các loài gây hại khác (khả năng này thấp ngoại trừ không kiểm tra thay bả định kỳ).

4. Lo ngại 01 nhân viên bất mãn có thể phá hoại bằng cách lấy bả, hóa chất bỏ vào trong sản phẩm. (Đúng, nhưng có một nhân viên như vậy thì họ cũng có thể lấy bất thứ gì và bỏ vào trong sản phẩm được không cần thiết phải bả tại nhà máy)

Một quan niệm sai lầm phổ biến khác trong ngành thực phẩm là thuốc diệt chuột là "bả" (tức là chúng ta sử dụng "bả" để dụ và thu hút động vật – ví dụ như mồi cá, mồi đậu phụng, mồi bẫy, v.v.), do đó bả sẽ "thu hút" các loại động vật khác từ bên ngoài. thực chất đây không phải là sự thật. Bả chuột có lẽ giống với thức ăn của một số loài khác nhưng một lượng thức ăn nhỏ như vậy được đặt bên trong một hộp bẫy sẽ không thu hút các loài khác. Điều này đặc biệt đúng khi bạn thử nghĩ mùi từ nhà máy sản xuất thực phẩm, nước uống lớn hóa vào không khí phát tán đi xa liệu có thu hút chuột, chim và các loài gặm nhấm khác tới hay không và mồi bả với số lượng ít như vậy có thực sự nghiêm trọng.

KHUYẾN NGHỊ. Nói chung, nếu nhà máy đang áp dụng các chương trình kiểm soát chuột bên ngoài tốt, các kỹ thuật chống chuột hiệu quả và các chương trình vệ sinh tốt, thì bả diệt chuột chỉ nên dung ít và là "phương sách cuối cùng" để sử dụng bên trong nhà máy.

Có những trường hợp bắt buộc phải sử dụng bả mới là phương án tốt nhất để loại trừ dịch hại, rủi ro. Ví dụ:

1. Một số cá thể chuột và chuột cống, cũng như một số loài gặm nhấm khác, không phải lúc nào bẫy lồng, bẫy sập, bẫy keo dính cũng hiệu quả nhưng mà lại rất hiệu quả với bả mồi thức ăn.  

2. Trong trường hợp các vấn đề trở nên dai dẳng, những ca khó xử lý, việc kết hợp càng nhiều biện pháp xử lý càng tốt và việc áp dụng bả trong nhà máy thực phẩm nên được xem xét để nhanh tróng loại bỏ đối tượng dịch hại. Bằng cách đó, nhà máy thực phẩm cũng làm giảm nguy cơ lây nhiễm chuột vào sản phẩm.

Trong số chúng ta đã gặp một số trường hợp trong nhiều năm, rằng nếu không sử dụng bả diệt chuột trong nhà (ít nhất là trong một khoảng thời gian tạm thời), thì sẽ không loại bỏ được chuột. Tuy nhiên, khi cần dùng bả diệt chuột để sử dụng bên trong các nhà máy thực phẩm, chúng ta nên sử dụng như sau:

1. Bả diệt chuột không nên áp dụng vào một chương trình kiểm soát phòng ngừa liên tục.

2. Đặt trong túi đựng nhựa và trọng trạm bả có thiết bị cố định, trạm bả được kiểm tra định kỳ

3. Chỉ sử dụng bả đã được định hình theo khối, có lổ được cố định trọng hộp trạm để giảm thiểu khả năng chuột tha/ dịch chuyển mồi (ví dụ, khối mồi chắc chắn).

4. Sử dụng một lượng vừa đủ cho mỗi trạm bả và chỉ sử dụng ở nơi bị nhiễm chuột.
5.  Không được sử dụng nơi có nhiều phương tiện qua lại

6. Thiết lập giám sát hàng ngày nơi đặt bả mồi và ghi chép sổ sách chặt chẽ;

7. Loại bỏ tất cả các trạm bả mồi sau khi đã loại bỏ được chuột and chuyển sang trạng thái;

8. Tiếp tục với chương trình kiểm soát phòng ngừa và giám sát theo dõi cẩn thận.

Nếu một nhà máy thực phẩm hoặc nhà kho liên tục dựa vào bả để kiểm soát chuột, thì đây thường là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng. Bả chuột dùng cả cho (bên trong hoặc bên ngoài) sẽ không hiệu quả nếu môi trường xung quanh nhà máy không sạch, kết cấu nhà máy cũ kỷ với nhiều khoảng hở, lỗ thủng, cửa hở không tự động đóng để chống chuột xâm nhập.

Một số người sẽ cho rằng những rủi ro liên quan đến các bả mồi chuột như hiện nay là không đáng kể khi mồi bả được sử dụng với các biện pháp phòng ngừa thích hợp, khi sử dụng các hộp trạm mồi, khi các hướng dẫn và luật liên bang được tuân thủ và khi áp dụng các biện pháp hạn chế tối đa việc chuột tha mồi. Còn những người khác cho rằng cứ có bất kỳ khả năng nào - dù nhỏ - lây nhiểm mồi vào thực phẩm, thì điều đó là đủ để không cho phép sử dụng mồi bên trong nhà máy thực phẩm của họ.

Kỹ thuật đặt thuốc:

• Đặt từ sau 20h trở đi
• Đặt ở nơi ít người qua lại: các cống rãnh xung quanh nhà, nơi chứa rác thải…
• Thường xuyên kiểm tra tình trạng bả, thay mới nếu chuột ăn hết và xử lý liên tục trong 3 ngày để đạt kết quả

Chúng ta nhận thấy rằng đối với 95% các chương trình kiểm soát chuột bên trong cho các nhà máy thực phẩm được quản lý tốt, không nên và không cần thiết phải sử dụng mồi bả bên trong nhà máy. Nhưng có phải là không bao giờ không? Cũng khó nói là sẽ không bao giờ dung bả mồi bên trong nhà máy thực phẩm, nước uống, chúng ta là những người chuyên gia trong ngành PCO chúng ta phải đối mắt với hàng ngàn tình huống dịch hại bao gồm cả vấn đề chuột bên trong nhà máy, trong số chúng ta trong quá khứ cũng đã phải dung đến bả mồi để loại trừ dịch hại bên trong nhà máy và chúng ta có thể cũng sẽ cần đến biện pháp này một lần nữa trong tương lai.